W tekstach opisujących giełdy kryptowalut i inne terminy dotyczące tematyki kryptowalut czasami używam terminu „cena spot”, „handel spot” lub „rynek spot”.
Określenie „spot” często spotkać możesz też w samych giełdach jako jedną z możliwych opcji handlu kryptowalutami. Czym jest ten tajemniczy rynek SPOT?
Spis treści
Czym jest rynek SPOT?
Rynek SPOT to podstawowy i najpopularniejszy rodzaj rynku w handlu kryptowalutami. Rynek SPOT to miejsce, w którym gdy zostanie zawarta transakcja kupna-sprzedaży to następuje natychmiastowy transfer aktywów od sprzedającego do kupującego.
Jeżeli przykładowo wejdziesz na giełdę OKEx i kupisz 100 jednostek Polygon za Tethera (MATIC/USDT) to wraz z realizacją zlecenia natychmiast staniesz się posiadaczem tokenów MATIC. Zakupione tokeny możesz trzymać, sprzedać lub wypłacić
To co piszę wydaje się oczywiste. Tak. W praktyce 99.5% inwestorów kryptowalutowych handluje właśnie na rynku SPOT. Jeżeli kupujesz bitcoina w kantorze kryptowalut to robisz to po cenie SPOT + prowizja kantoru. Fakt, że transakcja jest zawierana na rynku spot zwykle nawet komunikowany w interfejsie kantoru bo spot to domyślny rynek.
W tym momencie tekst mógłby się zakończyć wpis bo wyjaśnia wszystko. Jednak jeżeli jesteś dociekliwym czytelnikiem i chcesz zrozumieć różnicę pomiędzy rynkiem SPOT a innymi rynkami/instrumentami to zapraszam do dalszej lektury.
Rynki inne niż SPOT
Różnicę pomiędzy handlem spot zobaczysz dopiero gdy pokrótce przedstawię Ci inne instrumenty dostępne do handlu dostępne na giełdach.
Generalnie gdy kupujesz omówione niżej CFD, futures lub opcje to nie kupujesz kryptowaluty a jedynie jednostkę instrumentu pochodnego, w którym dana kryptowaluta jest instrumentem bazowym. Alternatywna nazwa instrumentów pochodnych to derywaty.
Kontrakty CFD na kryptowaluty
CFD to rodzaj instrumentu pozwalający na handel z niewielką dźwignią (1:2-4), posiada wbudowany margin, drugą stroną transakcji nie jest użytkownik tylko broker. CFD na kryptowaluty oferują brokerzy tradycyjni tacy jak XTB, Plus500, eToro.
Przy zakupie CFD nie kupujesz aktywa (kryptowaluty) tylko zakładasz się z brokerem o wzrost lub spadek jego ceny. Po zakupie CFD na Polygon nie możesz wypłacić kryptowaluty na zewnę™rzny portfel bo realnie patrząc nie kupiłeś jej.
Na giełdach kryptowalut z uwagi na brak możliwości użycia nazwy CFD analogiczny instrument nazywa się zwykle handel spot z dźwignią. Dźwignia zaznaczona zaznaczona jest znacznikiem 3x, 10x przy symbolu kryptowaluty.
Kontrakty terminowe futures na kryptowaluty
Kontrakty futures to instrument finansowy z dużą dźwignią (1:20-100). W kontrakcie terminowym strony transakcji umawiają się na sfinalizowanie zawartej transakcji w przyszłości w konkretnym terminie po określonej cenie. Przy rozliczeniu transakcji liczy się więc cena instrumentu bazowego w chwili wygaśnięcia (realizacji) kontraktu.
W rzeczywistości, gdy czas wygaśnięcia kontraktu ma miejsce strony nie przekazują sobie aktywa, ktorego dotyczył kontrakt, a jedynie płacą różnicę polegającą na zmianie ceny.
Opcje na kryptowaluty
Opcje to najbardziej skomplikowany ze wszystkich instrumentów pochodnych. O opcjach napisano wiele książek i można by o tym elaboraty pisać. W skrócie opcja to instrument finansowy, który upoważnia do kupna lub sprzedaży kryptowaluty po ustalonej cenie, której opcja dotyczy .
Przykładowo, kupiłeś opcję BUY (CALL) na Bitcoin o cenie 50 000 USD z terminem wygaśnięcia 30 wrzesień 2021 rok. Jeżeli przed wygaśnięciem np. 15 września cena SPOT Bitcoina będzie wynosić 60 000 USD to twoja opcja zyska na wartości około 10 000 USD gdyż dzięki tej opcji masz możliwość zakupu BTC w cenie 50 tys USD czyli o 10 tys USD niż aktualna wartość rynkowa.
Ostrożnie z inwestycjami poprzez krypto pochodne
Wszystkie omówione powyżej kryptowalutowe instrumenty pochodne zawierają w sobie element dźwigni i są instrumentami podwyższonego ryzyka przeznaczonymi. CFD, kontrakty futures i opcje służą do tradingu, aktywnego handlu kryptowalutami.
Jeżeli nie masz jeszcze doświadczenia w inwestycjach w kryptowaluty to polecam rozpocząć swoją przygodę na rynku SPOT i przejść na krypto trading dopiero po zdobycia podstawowego doświadczenia.
Ceny kryptowalut cechują się na tyle dużą zmiennością, że zwykły rynek SPOT potrafi dostarczyć inwestorowi niesamowitych emocji i ponadprzeciętnych zysków więc nie ma co od razu wskakiwać na głęboką wodę.
Jeżeli natomiast masz już ugruntowane podstawy w handlu kryptowalutami to do tradingu na pochodnych mogę polecić giełdy: Binance, FTX i Bybit.