W opisach kryptowalut często spotkać można pojęcie „smart contract”. Wiele kryptowalut to platformy umożliwiające tworzenie i obsługę inteligentnych kontraktów.
Czym tak naprawdę jest smart contract i jakie korzyści zapewnia osobie, która z niego korzysta?
Spis treści
Smart contract – definicja
Smart kontrakt (inteligentny kontrakt) to program komputerowy realizujący ustalenia cyfrowej umowy. Smart contract działa według pierwotnie zaprogramowanego algorytmu na który zgodziły się strony umowy. Przy zawarciu umowy weryfikuje jej poprawność.
Smart contract działa według pierwotnie zaprogramowanego algorytmu na który zgodziły się strony umowy. Przy zawarciu umowy weryfikuje jej poprawność.
Gdy umowa została zawarta to smart contract gwarantuje, że zostanie ona rozliczona zgodnie z ustalonymi zasadami. Po zakończeniu umowy automatycznie egzekwuje zawartą.
Jakie korzyści dają smart contracty?
Skoro smart contract to z definicji program niewymagający zaufania realizujący zawartą umowę to korzystając z niego otrzymujemy gwarancję dotrzymania warunków tejże umowy. Tylko tyle i aż tyle.
Poprzez eliminację trzeciej strony (niezbędną obecnie do weryfikacji transakcji) inteligentne kontrakty powodują, że strony transakcji są pewne, że nie zostaną oszukane a warunki transakcji zostaną dotrzymane.
Brak scentralizowanych pośredników czuwających teoretycznie nad bezpieczeństwem i weryfikacją transakcji i zastępując ich zerojedynkowym algorytmem daje automatyzm, szybkość i pewność realizacji.
Poniżej schemat działania smart contract odpowiedzialnego za sprzedaż nieruchomości.
Programista stworzył smart contract który przyjmuje oferty sprzedaży wirtualnych nieruchomości (np. na Decentraland). Sprzedający użył tego smart contractu wystawiając ogłoszenie sprzedaży nieruchomości za 100 ETH. Następnie kupiec „kontaktuje się” ze smart contractem i gdy przeleje wymaganą zapłatę to smart contract przepisze własność nieruchomości ze sprzedającego na kupującego.
Jakie są zalety smart contractów
Benefity płynące z korzystania ze smart contractów zawierają się w 3 głównych obszarach: Zaufanie, Bezpieczeństwo i Efektywność.
- Zaufanie – smart contracty eliminują „czynnik ludzki”. Program komputerowy nie popełni błędu, nie oszuka żadnej strony transakcji. Jeżeli została zwarta umowa to najpierw upewni się, że jest ona możliwa do wyegzekwowania a następnie ją zrealizuje.
- Bezpieczeństwo – gdy smart contract zostanie wpisany do blockchain to nie może zostać anulowany lub zmieniony. Raz podpisana umowa zostaje niezmienna aż do zrealizowania.
- Efektywność – raz stworzony smart contract (program komputerowy) może być użyty w wielu umowach/transakcjach poprzez kilka kliknięć myszką. Realizacja smart contractu jest natychmiastowa i dzieje się w czasie rzeczywistym (ew. w czasie zatwierdzenia bloku).
Jakie są zastosowania smart contractu?
Inteligentne umowy znajdą zastosowanie wszędzie tam gdzie wykonywane są powtarzalne czynności polegające na zawieraniu umów wymagające pewnego nadzoru i weryfikacji. Przykłady użycia smart contractów to:
- kredyty i pożyczki – weryfikacja czy pożyczka może zostać udzielona, poprawne naliczanie odsetek, automatyczne zamknięcie pożyczki w przypadku zbliżania się do braku wypłacalności
- nieruchomości – smart contract może wyeliminować funkcję notariusza gdyż to oprogramowanie może sprawdzać czy ustalona kwota pieniędzy została już przesłana z adresu X na Y, jeżeli tak to następuje zmiana właściciela nieruchomości z A do B
- wybory i głosowania – obecny systemu wyborów jest podatny na oszustwa, poprawnie napisany smart contract eliminuje jakiekolwiek możliwości manipulacji wynikami
- ecommerce – smart contract może obsługiwać jakiekolwiek umowy kupna I sprzedaży, jeżeli strona A zadeklaruje się do zakupu produktu B w kwocie C to nie ma możliwości aby w przypadku uiszczenia zapłaty produkt ten nie został dostarczony kupującemu. Oczywiście obecnie może to funkcjonować jedynie w sferze produktów cyfrowych np. NFT.
Na smart contractach bazują wszystkie projekty zdecentralizowanych finansów DeFi oraz marketplacey NFT.
Zrozumienie zasady działania smart contractów na przykładzie inwestycji crowdfundingowej Kickstarter pomoże Ci poniższy film:
Platformy do tworzenia smart contractów
Platforma do tworzenia smart contractów to wirtualna przestrzeń która:
- umożliwia programistom tworzenie programów smart contractów,
- ekosystem, w którym programy smart contractów są wykonywane.
Jakie są najpopularniejsze platformy do tworzenia smart contractów? Pierwszą platformą i zdecydowanym liderem jest Ethereum. To na Ethereum napędzanym Etherem działa większość dAppsów (zdecentralizowanych aplikacji).
Naśladowców Ethereum jest wielu, kilku wartych wspomnienia to Cardano, Polkadot, VeChain, Algorand, The Graph, Waves czy Polygon.
Jak tworzy się smart contract?
Inteligentne kontrakty kryptowalutowe tworzy się podobnie tak każdy program komputerowy – są do tego dedykowane języki programowania, dedykowane maszyny wirtualne i sieci testowe.
Najpopularniejszym językiem programowania smart contractów to Solidity od Ethereum.
Jak wygląda kod źródłowy smart contract? Oto przykład:
